13 grudnia

święta:
Dzień Księgarza i Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego




2014

„Ida” Pawła Pawlikowskiego, podczas 27. gali Europejskich Nagród Filmowych w Rydze, zdobyła nagrody w kategoriach: najlepszy film europejski najlepsza reżyseria oraz najlepszy scenariusz i zdjęcia. Ponadto film zdobył przyznaną przez publiczność nagrodę People’s Choice Award.„nowatorski i oryginalny”, odwołujący się do europejskiej historii, „opowiadający o mrocznej przeszłości, a zarazem pozostawiający widza wypełnionego światłem” – mówiła, wręczając Pawlikowskiemu nagrodę dla najlepszego reżysera, norweska aktorka Liv Ullmann. „To fantastyczny wieczór dla Polski”– powiedział Pawlikowski, odbierając główną nagrodę. Dziękował wszystkim, którzy pracowali nad „Idą”, m.in. aktorom. „Oni wszyscy włożyli w ten film swoje dusze” – mówił.

2008

Przez lata w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Opera Krakowska, działała tylko operetka. „Miasta na świecie czasem zamieniały operę w operetkę, ale odwrotnie – to nie pamiętam takiego przypadku. Według mnie ta zamiana czyni z Krakowa miasto kompletne, jeżeli chodzi o ofertę artystyczną" - powiedział podczas uroczystej gali otwarcia Opery Krakowskiej minister kultury Bogdan Zdrojewski .Nowy gmach ma powierzchnię 12 tys. m². Na widowni może zasiąść 760 osób, a podczas koncertów 820. Nowoczesne wyposażenie pozwala na zmianę dekoracji w ciągu kilku minut. Spektakle i recitale mogą się odbywać także w sali kameralnej ze 100 miejscami dla publiczności, a niewielkie przedstawienia np. dla dzieci w foyer. Do dyspozycji artystów jest także sala prób.

1984

Joanna Moro przyszła na świat w Wilnie w polskiej rodzinie. Uczęszczała do Gimnazjum im. Adama Mickiewicza. Od najmłodszych lat interesowała się aktorstwem, należała do koła teatralnego. Przez długi czas grała duże role w Polskim Teatrze w Wilnie. Jest absolwentką Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Popularność zdobyła dzięki tutułowej roli w serialu „Anna German".

1983

W Rudzie Śląskiej urodziła się Otylia Jędrzejczak, pływaczka, pierwsza Polka, która zdobyła tytuł mistrzyni świata i pobiła rekord świata i Europy (200 m stylem motylkowym), uczestniczka Igrzysk Olipijskich w Sydney (2000), gwiazda reprezentacji Polski na Igrzyskach Olipijskich w Atenach (2004),gdzie została mistrzynią olimpijską na 200 m stylem motylkowym oraz zdobyła dwa srebrne medale: na 100 m stylem motylkowym i 400 m stylem dowolnym, Olimpijka także z Pekinu (2008) Londynu (2012).

1981

13 grudnia 1981 r. Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, na czele z gen. Wojciechem Jaruzelskim, wprowadziła w Polsce stan wojenny. Rano 13 grudnia przerażeni Polacy mogli obserwować czołgi i wojskowe patrole na ulicach miast, wysłuchać przemówienia generała Jaruzelskiego oraz przeczytać wydrukowane w Związku Sowieckim obwieszczenie o wprowadzeniu stanu wojennego. Informowało ono o rozlicznych ograniczeniach nałożonych na społeczeństwo – m.in. zakazie strajków i zgromadzeń, zawieszeniu związków zawodowych i większości organizacji społecznych, militaryzacji szeregu dziedzin gospodarki narodowej, wprowadzeniu godziny milicyjnej i konieczności posiadania przepustek przy opuszczaniu miejsca stałego zamieszkania. W setkach przedsiębiorstw i instytucji władzę objęli wyznaczeni przez WRON komisarze wojskowi. W radiu i telewizji pozostawiono jedynie po jednym programie, w całym kraju ukazywało się tylko kilkanaście gazet.

1957

Sejm podjął decyzję o przywróceniu, zniesionej w 1952 r., Najwyższej Izby Kontroli.

1936

W obecności wicepremiera i ministra skarbu Eugeniusza Kwiatkowskiego uroczyście otwarto zaporę wodną na Sole w Porąbce - największą inwestycję hydrologiczną II RP. Zapora spiętrza wody rzeki Soły, tworząc Jezioro Międzybrodzkie. Powstała na 32. kilometrze rzeki Soły, zamykając 1091,2 km2 (78,5 proc.) zlewni tej rzeki. Wysokość zapory wynosi 37,3 metrów, a jej długość 260 metrów. Inwestycja kosztowała 20 mln zł. Próbne spiętrzenie przeprowadzono w 1937 roku, a pełne piętrzenie osiągnięto w listopadzie 1938 roku. Przy zaporze znajduje się elektrownia wodna, zbudowana w latach 1951-1954 jako pierwszy element Zespołu Elektrowni Wodnych.

1927

Na mocy rozporządzenia Prezydenta RP odcień koloru czerwonego na fladze Rzeczpospolitej zmieniony został z karmazynu na cynober.

1915

W Warszawie urodził się Michał Sumiński. Z wykształcenia był zoologiem. W czasie okupacji niemieckiej działał w ruchu oporu. Aresztowany w 1943 r. przez Niemców, więziony był na Pawiaku, a potem w obozach koncentracyjnych Auschwitz i Mauthausen-Gusen. Po wojnie wrócił do Polski. Był autorem popularnego w latach 70. i 80. programu telewizyjnego dla młodzieży „Zwierzyniec", w którym opowiadał o przyrodzie. Był autorem książek: „Rejsy bałtyckie" (1950), „Wiedza żeglarska" (1951), „Żeglarskie zwycięstwo" (współautor Grażyna Wojsznis, 1951), „Znad jezior" (1954), „Przez siedem jezior" (współautor S. Wysocki, 1954), „Gawędy o zwierzętach" (2001). Michał Sumiński został odznaczony Orderem Uśmiechu, miał także tytuł Honorowego Obywatela Warszawy.

1914

W Trowbridge w Anglii urodził się Alan Bullock, historyk, profesor uniwersytetu w Oxfordzie. Jego najsłynniejszym dziełem była zaliczana do klasyki historiografii książka „Hitler. Studium tyranii"(1954, wyd. popr. 1964), która została sprzedana w przeszło 30 milionach egzemplarzy. Jest również autorem dzieła „Hitler i Stalin. Żywoty równoległe". Podczas II wojny światowej Bullock był korespondentem BBC. Ufundował Colegium św. Katarzyny w Oxfordzie i kierował nim w latach 1960-1980. W 1972 r. otrzymał tytuł szlachecki (sir), w 1976 r. został baronem (Baron Bullock of Leafield). Mimo to, zawsze pomijał ten tytuł.

1877

Francis Drake wypłynął z angielskiego portu Plymouth w wyprawę dookoła świata. Na polecenie królowej Drake podjął wyprawę przeciw hiszpańskim posiadłościom na zachodnim wybrzeżu Ameryki. Wyprawa ta przekształciła się w pierwszą angielską wyprawę dookoła świata, drugą po wyprawie Magellana. Drake wypłynął z ponad 150 ludźmi załogi i pięcioma statkami: dowodzony przez Drake'a galeon „Pelican" przemianowany później na „Golden Hind"(18 armat), galeon „Elizabeth"(16 armat), karawela „Marigold"(16 armat), karaka „Swan"(5 armat) oraz pinka „Christopher(1 armata). Wyprawa okazała się olbrzymim sukcesem finansowym.

1575

Anna Jagiellonka została w wolnej elekcji wybrana na króla Polski.

1253

Głogów otrzymał prawa miejskie. Choć dokument lokacyjny nie zachował się, wiadomo z późniejszych przekazów, że Książę Konrad I wystawił dokument lokacyjny, w którym regulował status prawny miasta. Głogów to jedno z najstarszych miast Polski. Ten słowiański gród Dziadoszan, a potem gród Mieszka I, od czasów Bolesława Krzywoustego znany jest w historii Polski z bohaterskiej „Obrony Głogowa”.